การทำปุ๋ยหมักจากเศษอาหารในครัวเรือน หรือร้านอาหารถือเป็นหนึ่งในทางเลือก ที่จะช่วยลดกลิ่นเหม็นของขยะได้ดี เพราะรถเก็บขยะก็มักจะมาสัปดาห์ละ 1- ครั้งเท่านั้น นอกจากนี้การนำเศษอาหารมาทำปุ๋ยอินทรีย์ยังสามารถใช้ประโยชน์จากการนำไปบำรุงต้นไม้ หรือแปลงผักต่าง ๆ แบบปลอดสารพิษอีกด้วย โดยการทำปุ๋ยจากเศษอาหารจะมีวัตถุดิบ 3 ส่วนหลัก ๆ ดังนี้
- เศษอาหาร – เช่น เศษผัก เศษข้าว ขนมปัง เปลือกผลไม้ ฯลฯ อาหารที่ทานเหลือทุกอย่าง นำมาแยกเอาเศษน้ำออก เพราะต้องใช้แต่กาก หากเศษอาหารมีขนาดใหญ่ก็ให้สับเป็นชิ้นที่เล็กลง
- จุลินทรีย์ – หากไม่อยากให้ปุ๋ยมีกลิ่นเหม็น และทำให้น้ำเน่า ก็ให้เลือกใช้จุลินทรีย์ที่ใช้ออกซิเจน โดยสามารถใช้มูลสัตว์ อย่างเช่น มูลวัว มูลความ มูลไก่ มูลหมู ที่เต็มไปด้วยเชื่อราแอคติโนมัยซีตส์ ทำให้เศษอาหารย่อยสลายได้เร็วมากขึ้น
- เศษใบไม้ – ทำให้เศษอาหารไม่อัดแน่นมากเกินไปจนยากต่อการย่อยสลาย ในใบไม้ยังมีคาร์บอนที่ช่วยให้เซลล์ของจุลินทรีย์มีการเจริญเติบโต
ขั้นตอนการทำปุ๋ยหมักจากเศษอาหาร
- เตรียมถังพลาสติกขนาด 20 ลิตร เปิดฝาเอาไว้ แล้วเจาะรูเล็กให้รอบถัง (การเจาะรูหากไม่มีสว่านอาจจะใช้เหล็กร้อน ๆ แทง) แล้วหาตาข่ายมาพันทับอีกชั้น เพื่อป้องกันแมงต่าง ๆ มาวางไข่จนกลายเป็นแหล่งเพาะเชื้อโรค
- นำเศษอาหาร มูลสัตว์ และใบไม้ ในปริมาณที่เท่ากัน ใส่ลงในถัง แล้วคลุกให้เข้ากันแล้วปิดฝาทิ้งไว้ ในช่วงแรกยังไม่ต้องเติมน้ำ เพราะในเศษอาหารมีความชื้นจากน้ำอยู่แล้ว ในวันถัด ๆ ไปหากมีเศษอาหารเพิ่ม ก็เอามูลสัตว์ และใบไม้ ผสมในปริมาณเท่ากันแล้วเทเพิ่มลงในถังได้เลย
- หมั่นคนส่วนผสมทุก ๆ วัน วันละ ประมาณ 2 ครั้ง ในช่วง 10 วันแรกในถังจะมีความร้อนเพราะจุลินทรีย์คายความร้อนออกมา ลองสังเกตดูหากเห็นว่าความชื้นลดลงก็ให้พรมน้ำ
- รอประมาณ 1 เดือน ก็จะเห็นว่าปุ๋ยในถังมีลักษณะแห้ง และปริมาณลดลง ก็จะได้ปุ๋ยสีดำ เปื่อยยุ่ย มีน้ำหนักเบา ไม่มีกลิ่นเหม็น ก็เป็นอันเสร็จกระบวนการในการทำปุ๋ยหมักสามารถนำเอาไปใส่ต้นไม้ หรือผักได้เลย แต่หากดูแล้วยังชื้นก็ควรงดพรมน้ำแล้วปล่อยให้แห้งสนิทก่อน
ทั้งหมดนี้เป็นการทำปุ๋ยหมัก ที่มีขั้นตอนง่าย ๆ แต่เป็นการช่วยลดค่าใช้จ่ายในการจ้างทำลาย จัดเก็บ ไม่ต้องขุดหลุมฝัง เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมแถมยังได้ปุ๋ยอินทรีย์ไว้ใช้เองโดยไม่ต้องซื้ออีกด้วย
